25 sentyabr 2025-ci ildə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev BMT Baş Assambleyasının 80-ci sessiyasında çıxış edərək ölkəmizin müstəqillik tarixində keçdiyi çətin, lakin şərəfli yoldan, əldə edilmiş Zəfərlərdən və qurulan yeni beynəlxalq münasibətlər sistemində Azərbaycanın artan rolundan danışdı.

Prezidentin nitqində bir neçə əsas istiqamət xüsusi vurğulandı. Azərbaycan lideri Ermənistanın uzun illər həyata keçirdiyi etnik təmizləmə siyasətinə və hərbi cinayətlərinə diqqət çəkərək, bir milyon azərbaycanlının doğma yurdlarından didərgin salındığını xatırlatdı. BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinin icra edilməməsi beynəlxalq hüququn uzun müddət selektiv şəkildə tətbiq edildiyinin bariz nümunəsi kimi qiymətləndirildi.

2020-ci ildə Azərbaycan xalqı öz suveren hüququndan istifadə edərək Vətən müharibəsi ilə işğala son qoydu. Prezident İlham Əliyev çıxışında Azərbaycanın müharibəni beynəlxalq humanitar hüquqa uyğun apardığını, mülki şəxslərin və qeyri-hərbi infrastrukturların qorunduğunu vurğuladı. 44 günlük müharibə nəticəsində ərazi bütövlüyümüz təmin olundu və Ermənistan kapitulyasiya aktına imza atdı.

Dövlət başçısı qeyd etdi ki, müharibədən dərhal sonra Azərbaycan sülh təşəbbüsü ilə çıxış etdi və Ermənistanla münasibətlərin normallaşdırılması üçün əsas prinsipləri təqdim etdi. 2025-ci ilin avqustunda ABŞ-ın vasitəçiliyi ilə Vaşinqtonda tarixi Sammit keçirildi. Burada Azərbaycan və Ermənistan liderləri birgə bəyanat imzaladılar, sülh müqaviləsinin mətni paraflandı, Minsk qrupu kimi köhnəlmiş mexanizmlər tarixə qovuşdu. Prezident Donald Trampın iştirakı ilə qəbul edilən qərarlar regionda dayanıqlı sülhə yol açdı.

Azərbaycan Prezidenti Zəngəzur dəhlizi üzərindən həyata keçiriləcək “Beynəlxalq Sülh və Rifah naminə Tramp Marşrutu”nu (TRIPP) yeni əməkdaşlıq modeli kimi təqdim etdi. Eyni zamanda ABŞ-la Strateji Tərəfdaşlıq Xartiyasının hazırlanması barədə əldə olunmuş razılaşma iki ölkə arasında münasibətlərin yeni mərhələsinin başlanğıcı kimi dəyərləndirildi.

Prezident İlham Əliyev işğaldan azad edilmiş ərazilərdə aparılan bərpa və quruculuq işlərindən bəhs etdi. Ermənistanın dağıtdığı şəhərlərin və kəndlərin yenidən qurulduğunu, artıq 50 mindən çox insanın Böyük Qayıdış proqramı çərçivəsində doğma torpaqlara köçdüyünü vurğuladı. Bununla yanaşı, mina təhlükəsinin hələ də ciddi maneə olaraq qaldığı bildirildi.

Azərbaycanın COP29-a ev sahibliyi etməsi ölkəmizin qlobal iqlim siyasətində mühüm rola sahib olduğunu sübut etdi. Bakı Maliyyə Hədəfi kimi tanınan Yeni Kollektiv Kəmiyyət Hədəfi (NCQG) qəbul edildi və iqlim maliyyələşdirməsində tarixi dönüş nöqtəsi kimi qiymətləndirildi.

Prezident bəyan etdi ki, Azərbaycan həm etibarlı enerji təchizatçısı, həm də yaşıl enerji istehsalçısı kimi beynəlxalq tərəfdaşların ön sırasındadır. Hazırda 14 ölkəyə təbii qaz ixrac edən ölkəmiz 2030-cu ilə qədər enerji istehsalının 40 faizini bərpaolunan mənbələr hesabına təmin etməyi planlaşdırır.

Azərbaycanın iqtisadiyyatı şaxələndirməsi, yoxsulluq və işsizliyi 5 faizə endirməsi, xarici borcun ÜDM-in cəmi 6,5 faizini təşkil etməsi beynəlxalq reytinq agentliklərinin yüksək qiymətləndirməsi ilə təsdiqlənib.

Xəzər dənizinin azalması probleminin regional təhlükəyə çevrildiyi diqqətə çatdırıldı. Azərbaycan, həmçinin COVID-19 pandemiyası dövründə və müxtəlif humanitar böhranlarda göstərdiyi dəstək vasitəsilə qlobal humanitar missiyanın fəal iştirakçısı olduğunu bir daha nümayiş etdirdi.

Prezident İlham Əliyevin BMT tribunasından səsləndirdiyi mesaj bir daha göstərdi ki, Azərbaycan yalnız öz milli maraqlarını deyil, həm də beynəlxalq hüququn üstünlüyünü, qlobal sülh və əməkdaşlıq gündəliyini müdafiə edir. Azərbaycanın qələbəsi təkcə bir dövlətin uğuru deyil, beynəlxalq ədalətin bərpasının nümunəsidir.

            Aytən İmanova,

            YAP fəalı, Hacıqabul rayon Heydər Əliyev Mərkəzinin direktoru.