Heydər Əliyevin dərin məntiqli nitqi, natiqlik məharəti, söz seçmək bacarığı, auditoriya ilə ünsiyyət qurmaq səriştəsi onu dinləyənləri məftun edirdi
Ümumilli
Lider Heydər Əliyevin istər Sovet İmperiyası, istərsə də müstəqillik dövründə
Azərbaycan dili uğrunda apardığı mübarizəsini, bu dilin müdafiəsinə yönəldilən
mücadiləsini dərk etmək üçün onun Azərbaycan Respublikasının yeni Konstitusiya
lahiyəsinin dövlət dili haqqında maddəsinin geniş müzakirəsində söylədiyi
nitqinə diqqət yetirmək yerinə düşər.Dilimizi mənimsəməyi, öyrənməyi,tövsiyə
edən dil problemlərini təfərrüatlarınadək bilən Ulu Öndər bu bilikləri ilə
auditoriyaları heyranlıqda qoyur. Heydər Əliyevin çıxış etdiyi auditoriyalar öz
zənginliyi ilə seçilən auditoriyalardı. Bu auditoriyaları öz parlaq çıxışları
ilə fəth etmək, yalnız güclü məntiqə malik təfəkkürdən süzülüb gələn nitqlə
mümkün olur.Bütün bunlara nail olmaq geniş ensiklopedik biliklərə söykənməyin
nəticəsidir. Müxtəlif peşə sahiblərinin toplaşdığı geniş zallar öz peşələrinə
aid olan dəyərli sözləri eşidir, həmin peşələrə xas olan məzmun incələnməsinin
şahidi olur, heyranlıqlarını gizlətmirdilər. İzahedicilik Heydər Əliyev nitqinə
daxil olan bir nəzəriyyədir. Azərbaycan bayrağını sevən, onu poetik çalarlarla
auditoriyalara sevdirən böyük natiq bayraqla Vətəni , xalqı, dövləti
eyniləşdirir, bərabərləşdirir.Heydər Əliyevin heç yerdə yazılmayan heç kəs
tərəfindən təkrarı olmayan nitqinin şahidi oluruq. Məhz belə nitqlər daimi və
yadddaqalan olur.Nitqin təsir göstərən mühüm elementlərindən biri giriş və
sonluğudur ki, bu elementlər Heydər Əliyevin nitq və çıxışlarında öyrənilməyə
layiqdir. Bənzərsiz giriş və sonluqlar böyük natiqin nitqində əsas struktur
vahidlərindəndir. Siyasi natiqlərin banilərindən biri kimi Heydər Əliyev
nitqinin araşdırılması bu gün də aktualdır. Heydər Əliyev nitqinin
gücü,səmimiyyət ,qətiyyət,nikbinlik ,poetizm və sair ilə .şərtlənir ki,onlardan
biri də böyü k natiqin fikrindəki fəlsəfi fikirlərdir. Müdrüklüyü qəbul edən
fəlsəfə tarix boyu görkəmli şəxsiyyətlərin sözləri ilə zənginləşib yüksək
səviyyəyə çatıb.Heydər Əliyev müdrikliyə elə müdrikcəsinə tərif verir,müdrüklik
anlayışına öz təfəkkürü işığında cavab verir: ”Müdrüklük təkcə o insanların
elmi,biliyi,təhsili ilə bağlı deyildir. Müdrüklük insanın fitri istedadıdır,müdrüklük
həm də insanın həyatı dərk etməsi,gedən proseslərə düzgün qiymət verməsi və
ondan özü üçün lazımi faydalar götürməsidir”. Bir daha qeyd etmək istəyirəm ki,
Azərbaycan ədəbiyyatının araşdırılmasına yönəldilən mükəmməl elmi tədqiqatı
xatırladan Heydər Əliyev nitqi başlanğıcını duru dağ çeşməsindən götürüb böyük
dənizə-nitq mədəniyyətinə qovuşan əzəmətli bir çaya bənzəyir.Heydər Əliyevin
hansı nitqinə,hansı çıxışına əl atdiqca orada məntiqə
söykənən,sistemliyə,ümumləşdirilmələrə gətirib çıxaran ardıcıllığın şahidi
oluruq.Şifahi nitqdə belə məntiqi ardıcıllıqları,xüsusilə də saatlarla davam
edən çıxışlarda təmin etməkhər natiqə müəssər olmur. Elə Heydər Əliyev nitqinin
fenomenliyi də bundadır. Gələcəkdə Heydər Əliyevin nitqində məntiqi
ardıcıllığın təfərrüatlarının öyrənilməsi,davam etdirilməsinə ehtiyac vardır.
Aygün
Musayeva,
YAP
Neftçala rayon təşkilatının fəal üzvü
Digər xəbərlər