Novruz ənənələri incəsənətdə
Xalqımızın
keçmişini, bugününü özündə yaşadan elə dəyərlərimiz var ki, onlar hər zaman ədəbiyyatımızın,
incəsənətimizin mövzu qaynağıdır. Xalqımızın sənətkarları Novruz bayramı haqqında
mahnılar yazmış, filmlər çəkmişlər. Üzeyir Hacıbəyov, Fikrət Əmirov, Oqtay Zülfüqarov, Rəhilə Həsənova kimi görkəmli bəstəkarlar Novruz bayramı haqqında
müxtəlif mahnılar yazmışlar. Həmçinin,Novruz bayramı haqqında Novruzun çələngi və
Ocaq kimi Azərbaycan filmləri çəkilib. Azərbaycan təsviri sənətinin başlıca
mövzularından biri də Novruzdur.Həmçinin Novruz haqqında Rəssamlarımız bayram,
onun mərasimləri, rəmzləri ilə bağlı müxtəlif əsərlər yaradıblar.
Azərbaycan peşəkar rəssamlıq sənətinin özülünü
qoyanlardan biri Xalq rəssamı Əzim Əzimzadədir. Rəssam əsərlərində xalqımızın
adət-ənənələrini, yaşam tərzini, gerçəkliyini olduğu kimi əks etdirməklə bizi
özümüzə dərindən tanıtdırıb. Onun Novruzla bağlı əsərləri də bu qəbildəndir.
Realist rəssamın bu mövzuda məşhur rəsmlərindən biri “Kosa-kosa oyunu” adlanır.
Əsərdə yazın rəmzi olan Kosa müqəvva kimi təsvir edilib. Amma onun yanında
qışın rəmzi olan Keçəl yoxdur. Oyunun iştirakçıları isə kişilər və uşaqlardır.
Şübhəsiz ki, rəssam gördüyünü çəkib. Rəssamın “Sabunçu hacıları xoruz
döyüşdürürlər” əsəri Novruzun başqa bir adətinə həsr olunub. Görkəmli rəssam Ələkbər
Rzaquliyev də xalqımızın məişətini, adət-ənənələrini ustalıqla əsərlərinə
köçürüb. Rəssamın Novruz mövzusunda çəkdiyi əsərlərindən biri “Bayrama
hazırlıq” adlanır. Doğrudan da, Novruz uzun hazırlıq tələb edən bayramdır. Onun
öz yeməkləri, şirniyyatları var. Əsərdə bayram üçün şirniyyat bişirən qadınlar
təsvir olunub. Xalq rəssamı Elmira Şahtaxtinskayanın Novruz mövzusunda çəkdiyi əsər
isə “Bayrama hazırlıq” adlanır. Əsərdə təsvir olunan qayınana və gəlin bayram şəkərburası
bəzəyirlər. Stolun üstündə bayram xonçaları, onların da ortasında səmənilər təsvir
olunub.
“Bahar” tablosu təsviri sənətimizdə Novruzu ən yaxşı
tərənnüm edən əsərlərdəndir. Tabloda görünür ki, təbiət qoynunda Novruzla bağlı
tədbir keçirilir və milli geyimli beş qız rəqs edir. Yerdə də onların sayı qədər
səməni var. Bəlkə də onlar “Səməni” rəqsini oynayırlar. Əsər insanda bahar
duyğusu, coşqusu yaradır.Novruz bayramı ümumilikdə xalqı birləşdirən və ölkəmizin hər yerində böyük çoşqu ilə
keçirilən milli bayramımızdır.
Aytəkin Gözəlova,
YAP Neftçala rayon təşkilatının əməkdaşı
Digər xəbərlər