TAP Trans Adriatik Boru Xətti Xəzərin Azərbaycan sektorundan təbii qazı Yunanıstandan Albaniya və Adriatik dənizindən keçərək İtaliyaya və daha sonra qərbi Avropaya nəql edəcək boru xətti proyektidir. Cənub Qaz Dəhlizi layihəsinin bir hissəsi olan TAP kəməri ilə "Şahdəniz-2" layihəsi çərçivəsində hasil olunan qazın ilkin olaraq ildə 10 mlrd. kubmetrinin Avropaya nəqli nəzərdə tutulur, bununla Avropada təxminən 7 milyon ailə enerji ilə təmin ediləcək. Bu boru kəməri Türkiyə-Yunanıstan sərhədində TANAP (Trans-Anadolu) boru kəmərinə qoşularaq Yunanıstan, Albaniya və Adriatik dənizindən keçməklə İtaliyanın cənubuna qədər uzanacaq.

Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən siyasi kurs Azərbaycanın beynəlxalq aləmdəki reytinqini getdikcə artırır, mövqeyini möhkəmləndirir. Azərbaycanın ikitərəfli və beynəlxalq təşkilatlar daxilində əlaqələrinin yüksələn xətlə inkişafı qarşılıqlı səfərlərin dinamikliyində, dövlətimizin başçısı İlham Əliyevin iştirak etdiyi beynəlxalq tədbirlərin say tərkibində özünün aydın ifadəsini tapir. Azərbaycanla əməkdaşlıq etmək istəyən dövlətlərin sayı durmadan artır. Son vaxtlar Avropa İttifaqı-Azərbaycan əlaqələrində də müsbətə doğru addımlar atılır. Bu günlərdə İtaliya Prezidenti Sercio Mattarellanın Azərbaycana səfəri zamanı Bakıda İtaliya-Azərbaycan Universitetinin ilk tədris korpuslarının açılışı da bundan xəbər verir. İtaliya-Azərbaycan Universitetinin yaradılması təşəbbüsü 2020-ci ildə Prezident İlham Əliyev tərəfindən İtaliyaya dövlət səfəri zamanı irəli sürülmüşdü. Layihəni həyata keçirmək üçün ADA Universiteti ilə İtaliyanın beş aparıcı ali təhsil müəssisəsi - Luiss Guido Carli Universiteti, Sapienza Universiteti, Turin Politexnik Universiteti, Bolonya Universiteti və Milan Politexnik Universiteti arasında 2022-ci ildə akademik əməkdaşlıq sazişləri imzalanıb.

Azərbaycanın xarici siyasət kursunda İtaliya ilə əlaqələrin daha da irəliyə aparılması mühüm yer tutur. Bu gün İtaliya Avropa İttifaqına üzv ölkələr arasında Azərbaycanın əsas siyasi, iqtisadi və ticari, nüfuzlu tərəfdaşıdır. İtaliya prezidenti isə Azərbaycanı ölkəsi üçün ən nüfuzlu tərəfdaşlardan biri kimi təqdim etdi.

Enerji sektoru Azərbaycan-İtaliya münasibətlərinin əsas sütunlarından biridir. İtaliya Azərbaycanın neft və qazının əsas ixrac istiqamətlərindən biridir. Cənub Qaz Dəhlizi çərçivəsində həyata keçirilən TAP (Trans Adriatik Boru Kəməri) vasitəsilə Azərbaycan qazı İtaliyaya çatdırılır və bu, Azərbaycanın Avropa enerji təhlükəsizliyindəki rolunu artırır. TAP layihəsi 2020-ci ildə tam istismara verildikdən sonra Azərbaycan qazının Avropa bazarına çıxışı mümkün oldu və İtaliya bu qazın əsas alıcısına çevrildi. 2023-cü ilin statistikasına görə, Azərbaycan İtaliyanın əsas qaz tədarükçülərindən biri olmuşdur.

Azərbaycan İtaliya qaz ticarəti TAP vasitəsilə həyata keçirilir. TAP Türkiyə Yunanıstan sərhədindən başlayaraq Yunanıstan, Albaniya üzərindən Adriatik dənizini keçib İtaliyaya çatır

Budaq Cəfərov,

YAP fəalı, Hacıqabul rayonu Abdulabad kənd N. Rüstəmov adına tam orta ümumtəhsil məktəbin direktoru.