Cənab Prezident İlham Əliyev qeyd etmişdir: “Bu gün biz gözəl Zəngilan torpağında həyat qururuq”. Bu sözlər yalnız bir rəmz deyil, həm də Azərbaycanın tarixi torpaqlarının işğaldan azad olunmasının və “Böyük Qayıdış”ın simvoludur. 27 sentyabr 2020-ci ildə başlayan İkinci Qarabağ müharibəsi 44 gün ərzində Azərbaycan tarixinin ən şanlı səhifələrindən birini yazdı. Bu qısa, lakin qəhrəmanlıqla dolu dövrdə Azərbaycan xalqı və ordusu 30 ilə yaxın davam edən işğalın acı həqiqətlərini arxada qoyaraq, ədalətin və suverenliyin bərpası uğrunda mübarizədə misilsiz qəhrəmanlıq göstərdi.

İkinci Qarabağ müharibəsi boyunca Azərbaycan Ordusunun rəşadəti, cəsarəti və yüksək strateji hazırlığı sayəsində Cəbrayıl, Füzuli, Zəngilan, Qubadlı, Xocavənd və Laçın rayonlarının strateji yüksəklikləri işğaldan azad edildi. Şuşa şəhərinin azad olunması isə müharibənin dönüm nöqtəsi oldu və Ermənistanın kapitulyasiya aktını imzalamağa məcbur etdi. Zəngilanın işğaldan azad olunması həm də 132 km-lik Azərbaycan–İran sərhədinin bərpası demək idi ki, bu, dövlətimizin strateji təhlükəsizliyi və regional əməkdaşlıq üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.

2020-ci il noyabrın 26-da “Zəngilanın azad olunmasına görə” medalı təsis edildi. Müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevin sərəncamları ilə 6974 hərbi qulluqçu bu medalla təltif olundu. Bu, Azərbaycanın tarixində nadir hallarından biridir ki, həm hərbi cəsarət, həm də xalqın iradəsi birləşərək tarixi ədaləti bərpa edir. Şəhidlərimizin xatirəsi böyük ehtiramla anılır, onların qəhrəmanlığı Azərbaycan xalqının gələcək nəsillərinə örnəkdir.

Zəngilanın azad olunmasından sonra ölkə rəhbərliyi bölgənin sürətli sosial-iqtisadi inkişafını prioritet hesab etdi. Prezident İlham Əliyev 12 dəfə Zəngilan rayonuna səfər edərək, aparılan bərpa və quruculuq işləri ilə şəxsən tanış oldu. Bu səfərlər “Böyük Qayıdış”ın hərtərəfli strategiyasını və potensialını nümayiş etdirdi.

Qeyd olunan işlər arasında:

Zəngilan Beynəlxalq Hava Limanının yaradılması;

                        Arximed turbini tipli Su Elektrik Stansiyasının işə salınması;

                        Zəngilan şəhərində 1-ci–4-cü yaşayış komplekslərinin tikintisi;

                        160 yerlik uşaq bağçasının təməlqoyma mərasimləri;

Heydər Əliyev Fondu tərəfindən inşa edilən şəhər məscidində işlər;

                        Ağalı kəndində “Ağıllı kənd” layihəsinin reallaşdırılması.

Bu layihələr yalnız şəhərin infrastrukturunu yeniləməyib, həm də Zəngilanı regionun modern inkişaf mərkəzinə çevirmişdir.

2023-cü il sentyabrın 29-da Zəngilan şəhərində BMT-nin Məskunlaşma Proqramının (UN-HABITAT) və Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin əməkdaşlığı ilə keçirilən 2-ci Milli Şəhərsalma Forumu böyük beynəlxalq əhəmiyyət kəsb etdi. 53 ölkədən 200-ə yaxın qonaq və ümumilikdə 400 iştirakçı tədbirdə iştirak etdi. Bu forum Zəngilanın ölkə və beynəlxalq tədbirlər məkanına çevrildiyini sübut edir.

Zəngilan yalnız coğrafi mənada strateji əhəmiyyət daşımır, həm də Azərbaycanın milli yaddaşında, tarixi və mədəniyyətində xüsusi yer tutur. İşğaldan əvvəl burada yerləşən qədim abidələr, məzarlıqlar erməni vandalizminin qurbanı olmuşdu. Azadlıq və bərpa ilə bu tarixi miras yenidən xalqımızın irsinin bir hissəsi kimi qorunub saxlanır.

Zəngilanın azad olunması, bərpa və quruculuq prosesləri Azərbaycanın gücünü, xalqın iradəsini və Müzəffər Ali Baş Komandanın strateji baxışını nümayiş etdirir. Bu gün Zəngilan “Böyük Qayıdış”ın rəmzi, tarixi ədalətin və milli birlik simvoludur. Dövlət başçısının sözləri ilə desək: “Biz bu torpaqlarda həyat qururuq”. Zəngilan şəhəri günü isə hər bir Azərbaycan vətəndaşı üçün həm qürur, həm də gələcəyə inam mənbəyidir.

Prezident İlham Əliyevin Zəngilana səfərləri

1. 19 Oktyabr 2022

Ağalı kənd orta məktəbinin şagird-müəllim kollektivi və sakinlərlə görüş;

Zəngilan Beynəlxalq Hava Limanında yaradılan şəraitlə tanışlıq;

Arximed turbini tipli Su Elektrik Stansiyasının işə salınması mərasimi;

Zəngilan şəhərində ilk yaşayış binasının təməlqoyma mərasimi;

Zəngilan şəhərində məktəb binasının təməlqoyma mərasimi.

2. 4 May 2023

                        İnzibati binanın təməlqoyma mərasimi.

3. 28 Sentyabr 2023

                        Alıbəyli kəndinin təməlqoyma mərasimi;

                        Zəngilan Konqres Mərkəzi Kompleksinin açılışı;

“AzərEnerji” ASC-nin “Cahangirbəyli” Su Elektrik Stansiyasının açılış mərasimi;

                        Zəngilan kəndinin təməlqoyma mərasimi;

Zəngilan şəhərində 2-ci yaşayış kompleksinin təməlqoyma mərasimi;

Heydər Əliyev Fondu tərəfindən inşa edilən Zəngilan şəhər məscidində görülən işlərlə tanışlıq;

Zəngilan şəhərində 3-cü yaşayış kompleksinin təməlqoyma mərasimi;

Zəngilan şəhərində 4-cü yaşayış kompleksinin təməlqoyma mərasimi;

                        160 yerlik uşaq bağçasının təməlqoyma mərasimi.

Bayram Xudayarov

Elm və Təhsil Nazirliyi Fizika İnstitutunun əməkdaşı, “Heydər Əliyev məktəbinin davamçıları” Feysbuk qrupunun təsisçisi və rəhbəri, Yeni Azərbaycan Partiyası fəal üzvü