Prezident İlham Əliyevin oktyabrın 18-də “Kazinform” agentliyinə verdiyi müsahibə iki qardaş ölkə arasında münasibətlərin strateji mahiyyətini, regional və qlobal miqyasda əməkdaşlığın dərinliyini, eləcə də gələcəyə doğru baxışı aydın şəkildə ortaya qoyur. Müsahibə təkcə siyasi bəyanat deyil, Azərbaycan-Qazaxıstan əlaqələrinin keçdiyi tarixi yolun, bu gün formalaşmış etibarlı tərəfdaşlığın və yeni mərhələyə yüksələn strateji əməkdaşlığın əhatəli təhlilidir.Müsahibə həm türk dünyasında inteqrasiya proseslərinin yeni mərhələyə yüksəldiyini göstərir, həm də Azərbaycan ilə Qazaxıstan arasında əlaqələrin yalnız ikitərəfli deyil, regional və qlobal miqyasda da əhəmiyyətli təsir gücünə malik olduğunu sübut edir.

Prezident İlham Əliyevin sözlərinə görə, Azərbaycan və Qazaxıstan münasibətləri tarixi qardaşlıq, ortaq türk kimliyi, mənəvi-mədəni dəyərlər və qarşılıqlı etimada əsaslanır. Ötən onilliklər ərzində bu əlaqələr təkcə dostluq çərçivəsindən çıxaraq strateji müttəfiqlik səviyyəsinə yüksəlib. Liderlərin müntəzəm dialoqu, qarşılıqlı səfərlər və dövlətlərarası təsirli kommunikasiya kanalları regionda sabitliyin, təhlükəsizliyin və inkişafın əsas təminatlarından biri kimi çıxış edir.

Təəssüf ki, bu gün Xəzər dənizi bir sıra ciddi ekoloji problemlərlə üz-üzədir. Ən aktual məsələlərdən biri dayazlaşma - həm ekoloji, həm də iqtisadi təhlükələr yaradan suyun səviyyəsinin sürətlə azalmasıdır.

2022-ci ildə keçirilən VI Xəzər Zirvə Görüşündə mən Xəzər dənizində ekoloji tarazlığın pozulması məsələsini qaldırdım. Təəssüf ki, o vaxtdan bəri vəziyyət ancaq pisləşib. Xəzərdə suyun səviyyəsi sürətlə aşağı düşür və bunun səbəbləri təkcə iqlim dəyişikliyi ilə bağlı deyil.

Yaranmış şəraitdə bütün Xəzəryanı ölkələr arasında sıx əməkdaşlıq qurmaq, fəal elmi informasiya mübadiləsi aparmaq və nəticələrin yumşaldılması üçün əlaqələndirilmiş tədbirlər işləyib hazırlamaq çox vacibdir.

Xəzər dənizinin səviyyəsinin aşağı düşməsi və bununla bağlı ekoloji dəyişikliklər biomüxtəlifliyi və ekosistemin dayanıqlılığını təhdid edir ki, bu, təbiətin mühafizəsi və ekoloji tarazlığın bərpası üçün əlaqələndirilmiş tədbirlərin görülməsi zərurəti yaradır.

Bundan başqa, Azərbaycan, Qazaxıstan və digər Xəzəryanı ölkələr regional və beynəlxalq platformalarda Xəzərin mühafizəsi təşəbbüslərini fəal şəkildə irəli sürə bilərlər və bunu etməlidirlər. Artan transmilli ekoloji risklər şəraitində Xəzər dənizi, sadəcə, su hövzəsi deyil, bizim ortaq məsuliyyətimizin və birgə fəaliyyətimizin zəruriliyinin rəmzinə çevrilir.

Aidə Hüseynova,

YAP fəalı, Hacıqabul şəhəri A.Dadaşov adına 5 nömrəli tam orta ümumtəhsil məktəbinin təşkilatçısı.